Mbretëria Shqiptare (1928-1939)

Në periudhën midis dy luftërave botërore mozaikut të regjimeve mbretërore të Ballkanit i mungonte vetëm Shqipëria republikane. Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Ahmet Zogu, kishte përqendruar shumë pushtet në duart e tij, ndaj dhe përgatiti me lehtësi rrugën drejt mbretërimit.

Më 1 shtator 1928 Asambleja Kushtetuese shpalli Monarkinë Shqiptare dhe Ahmet Zogun "Mbret të shqiptarëve", me emrin ZOGU I.

Shpallja e Monarkisë dhe betimi i mbretit para Parlamentit u pasqyrua gjerësisht në shtypin e kohës dhe u festua me tubime të mëdha në qytetet kryesore. Nisi kështu rrugëtimi 10-vjeçar i mbretërisë shqiptare, e cila qysh në fillimet e saj u përball me pasojat e krizës ekonomike botërore të viteve 1929-1933.

Me ambicien për të krijuar një shtet të fortë, si dhe për t’i hapur rrugë zhvillimi të vendit, mbreti Zog mori një varg masash për reformimin e administratës, legjislacionit dhe ekonomisë.

Gjatë viteve të para të mbretërisë hyri në fuqi Kodi i ri Civil (1929), i cili zëvendësoi kodin osman të vitit 1876. Gjithashtu, në vitin 1932 u hartua edhe Kodi Tregtar sipas modeleve perëndimore.

Disa vite më vonë (1937) u miratua edhe ligji ‘Mbi ndalimin e mbulesës së gruas’, ku vetë mbreti  deklaronte se vendimi i Parlamentit përbënte "një hap deciziv për naltësimin e nivelit të grues shqiptare...".

Në aspektin ekonomik varësia e mbretërisë shqiptare ndaj ndihmave ekonomike dhe financiare italiane rritej nga viti në vit. Pas përkeqësimit të vitit 1931 marrëdhëniet u normalizuan vetëm përmes lëshimeve dhe koncesioneve të reja ndaj Italisë.

Vitet e mbretërisë u shoqëruan gjithashtu edhe me organizime dhe lëvizje sporadike kundër mbretit Zog, por edhe revoltave të armatosura si në Fier (1935) dhe Delvinë (1937).

I shqetësuar për pozitën e tij politike, Zogu iu drejtua përsëri për ndihmë qeverisë së Benito Mussolini-t, duke nënshkruar ‘Marrëveshjen italo -shqiptare’ të 1936-s, e cila thelloi edhe më tej kontrollin italian mbi Shqipërinë.

Mbreti Zog u kujdes të festohej me madhështi 25 -vjetori i Pavarësisë, me qëllim forcimin e ndjenjave kombëtare si dhe për të treguar arritjet e Shqipërisë në ekonomi, financë, administratë, ushtri etj.

Ngjarja më e madhe e vitit 1938 ishte martesa e mbretit Zog me konteshën hungareze Geraldin Appony, më 27 prill 1938 (data ishte zgjedhur që të përkonte me martesën e Skënderbeut me Donikën, 484 vjet më parë). Kjo ishte festa më e shënuar e mbretërisë në perëndim të saj.

Akti i celebrimit u nënshkrua edhe nga dëshmitari i martesës, kontit Galeazzo Ciano, i cili për ironi të fatit ishte dhe ideatori i projektit të pushtimit fashist të Shqipërisë. Një vit pas martesës pompoze, Shqipëria u pushtua prej trupave të Benito Mussolini-t. Ky ishte edhe fundi i mbretërisë shqiptare.

Koleksioni i fotove përmban pamje të panjohura të mbretit Zog, ceremoni të ndryshme, parada ushtarake, personazhe të rëndësishme të periudhës së mbretërimit të tij, gjeneralë dhe oficerë të ushtrisë mbretërore etj.

Gjithashtu koleksioni është i pasur me shkrepje të ndryshme të punëve ndërtimore, ushtarake dhe infrastrukturore të vendit, festimeve të 25-vjetorit të Pavarësisë, si edhe pamje të ceremonisë martesore mbretërore apo siç shkruhej në shtypin e kohës ‘çiftit August’.

 

Në periudhën midis dy luftërave botërore mozaikut të regjimeve mbretërore të Ballkanit i mungonte vetëm Shqipëria republikane. Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Ahmet Zogu, kishte përqendruar shumë pushtet në duart e tij, ndaj dhe përgatiti me lehtësi rrugën drejt mbretërimit.

Më 1 shtator 1928 Asambleja Kushtetuese shpalli Monarkinë Shqiptare dhe Ahmet Zogun "Mbret të shqiptarëve", me emrin ZOGU I.

Shpallja e Monarkisë dhe betimi i mbretit para Parlamentit u pasqyrua gjerësisht në shtypin e kohës dhe u festua me tubime të mëdha në qytetet kryesore. Nisi kështu rrugëtimi 10-vjeçar i mbretërisë shqiptare, e cila qysh në fillimet e saj u përball me pasojat e krizës ekonomike botërore të viteve 1929-1933.

Me ambicien për të krijuar një shtet të fortë, si dhe për t’i hapur rrugë zhvillimi të vendit, mbreti Zog mori një varg masash për reformimin e administratës, legjislacionit dhe ekonomisë.

Gjatë viteve të para të mbretërisë hyri në fuqi Kodi i ri Civil (1929), i cili zëvendësoi kodin osman të vitit 1876. Gjithashtu, në vitin 1932 u hartua edhe Kodi Tregtar sipas modeleve perëndimore.

Disa vite më vonë (1937) u miratua edhe ligji ‘Mbi ndalimin e mbulesës së gruas’, ku vetë mbreti  deklaronte se vendimi i Parlamentit përbënte "një hap deciziv për naltësimin e nivelit të grues shqiptare...".

Në aspektin ekonomik varësia e mbretërisë shqiptare ndaj ndihmave ekonomike dhe financiare italiane rritej nga viti në vit. Pas përkeqësimit të vitit 1931 marrëdhëniet u normalizuan vetëm përmes lëshimeve dhe koncesioneve të reja ndaj Italisë.

Vitet e mbretërisë u shoqëruan gjithashtu edhe me organizime dhe lëvizje sporadike kundër mbretit Zog, por edhe revoltave të armatosura si në Fier (1935) dhe Delvinë (1937).

I shqetësuar për pozitën e tij politike, Zogu iu drejtua përsëri për ndihmë qeverisë së Benito Mussolini-t, duke nënshkruar ‘Marrëveshjen italo -shqiptare’ të 1936-s, e cila thelloi edhe më tej kontrollin italian mbi Shqipërinë.

Mbreti Zog u kujdes të festohej me madhështi 25 -vjetori i Pavarësisë, me qëllim forcimin e ndjenjave kombëtare si dhe për të treguar arritjet e Shqipërisë në ekonomi, financë, administratë, ushtri etj.

Ngjarja më e madhe e vitit 1938 ishte martesa e mbretit Zog me konteshën hungareze Geraldin Appony, më 27 prill 1938 (data ishte zgjedhur që të përkonte me martesën e Skënderbeut me Donikën, 484 vjet më parë). Kjo ishte festa më e shënuar e mbretërisë në perëndim të saj.

Akti i celebrimit u nënshkrua edhe nga dëshmitari i martesës, kontit Galeazzo Ciano, i cili për ironi të fatit ishte dhe ideatori i projektit të pushtimit fashist të Shqipërisë. Një vit pas martesës pompoze, Shqipëria u pushtua prej trupave të Benito Mussolini-t. Ky ishte edhe fundi i mbretërisë shqiptare.

Koleksioni i fotove përmban pamje të panjohura të mbretit Zog, ceremoni të ndryshme, parada ushtarake, personazhe të rëndësishme të periudhës së mbretërimit të tij, gjeneralë dhe oficerë të ushtrisë mbretërore etj.

Gjithashtu koleksioni është i pasur me shkrepje të ndryshme të punëve ndërtimore, ushtarake dhe infrastrukturore të vendit, festimeve të 25-vjetorit të Pavarësisë, si edhe pamje të ceremonisë martesore mbretërore apo siç shkruhej në shtypin e kohës ‘çiftit August’.